Bederatzi hilabete igaro dira Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza saila sortu zenetik eta sailburua karguan hasi zenetik. EHUrako 2025eko aurrekontuak laster onartuko dira EHUko Gobernu kontseiluan (martxoaren 18ko Gobernu kontseiluan aurkeztuko dira) eta Eusko Jaurlaritzak unibertsitate publikora bideratutako finantzaketa handituko bada ere, ez die erantzungo inolaz ere EHUk dauzkan beharrei. Ez da antzematen borondaterik finantziazioa hurrengo urteetan zehar era nabarian igotzeko. USLOk 2030erako unibertsitate publikoetarako markatzen duen BPGren % 1etik oso urrun mantentzen dute EHUko finantzaketa, helburu horretara heltzeko landu beharreko plana garatu gabe. Are gehiago, sailburuaren hitzetan hautematen da helburu hori ez betetzeko nahasmen interesatua, finantzaketa-igoera horretan Eusko Jaurlaritzak duen erantzukizunari pisua kenduz, alde batetik, eta unibertsitate publikora bideratutako finantzaketa Eusko Jaurlaritzak unibertsitate pribatuetara bideratzen duen finantzaketarekin nahastuz (izan ere, BPGren % 0,6 inguru bideratzen dela esatean, euskal sistema unibertsitarioko unibertsitate guztiak sartu ditu, baina USLOk espresuki adierazten du BPGren % 1a publikoei bakarrik eragiten diela).

Irakasle eta ikertzaile funtzionarioen murrizketa kezkagarriari buruzko CCOOren azken komunikatuak haserre handia piztu du IRIen kolektibo zabal batean, eta unibertsitate-eredu erabat desberdinak ditugula berresten digu. Ohar horren bidez, konparazio bat egiten da irakasle eta ikertzaile lan-kontratudunen eta funtzionarioen artean, eta esplizituki adierazten da lan-kontratudun IRIak kategoria baxuagokoak direla funtzionarioak baino. Erabat onartezina da. Irakasle eta ikertzaileen artean horrelako zatiketak sortzea arriskutsua iruditzen zaigu, eta ehunka langilerekiko errespetu falta. Horrelako adierazpenak klasistak direla iruditzen zaizkigu.

2023ko azaroaren 30ean lehen aldiz egin zen Euskal Herrian zaintza eskubide kolektiboaren aldeko Greba Feminista Orokorra; atzera-bueltarik gabeko urrats bat, Sistema zisheteropatriarkal kapitalista kolonial honetan zaintza krisiari aurre egin genion, eta zaintza sistema publiko komunitario baten alde borroka ziklo bat ireki genuen.

Borroka sindikal eta sozialaren bidez, zaintzen egungo antolamendu soziala eraldatzeko borrokan jarraitzen dugu: euskal zaintza sistema publiko eta komunitarioaren bidean, epe ertaineko erronka horretarantz urratsak ematen jarraitu ahal izateko aliantzak eta konpromisoak garatzen. Horregatik, martxoaren 6an, Greba Feminista Orokorrean egin genuen bezala, kaleak hartuko ditugu Bilbon eta Iruñean, eta patronala zein instituzioak interpelatuko ditugu.

BILBO – 11:00etan Eusko Jaurlaritzatik (Diego Lopez Haroko kale nagusia, 85).

IRUÑEA – 11:00etan CEN-etik (Huarte de San Juan kalea, 3).

Azkenean, 2019-2022ko EPEaren amaierara iritsi garen honetan, LAB-EHUko TEKAZEL ataleko Sail Sindikaletik gogoeta batzuk helarazi nahi dizkizugu.

2022. urtearen erdialdean 2019-2022ko EPE bateratua negoziatzen hasi ginenetik, hainbat akordio sinatu dira sindikatu batzuen eta Administrazioaren artean. Horietako esanguratsuenak, 2022ko ekainaren 30ekoa eta 2019-2022ko EPEaren Oinarri Orokorrak eta Espezifikoak. Akordio hauetaz gain, bukaera honetan, eragina duten eta EHAAen 2018/05/21ean argitaratu ziren funtzionarioen Zerbitzu Betekizunen (ZB) eta lan-kontratudunen Eginkizun Esleipenen (EE) eta EHAAen 2018/05/16an argitaratu zen Lan-poltsen araudiak ezin ditugu aipatu gabe utzi.

2024. urtea hauteskunde urtea izan zen eremu batzuetan. Azaroan EHUko errektorea aukeratzeko hauteskundeak izan ziren, eta urtarrilaren amaieran lanean hasi zen Errektoretza talde berria. Guztiok dakigunez, ez dira gutxi EHUn konpontzeko arazoak eta aurrean dauzkagun erronkak. Ikusiko dugu hurrengo hilabeteetan zein proposamen eta bide irekitzen diren hainbat egoerari aurre egiteko. LAB sindikatuak jarrera eraikitzailearekin ekingo dio garai berri honi, beti ere jarrera kritiko eta irmo batekin, bai langileen defentsan baita unibertsitate publikoaren defentsan ere. Irakasle eta ikertzaileen errektoreordeari zein gerenteari helarazi dizkiegu lantzeko gaien zerrenda eta egun hauetan lehenengo bilerak garatzen ari gara. Gaien artean arduraldi partzialeko ordezko irakasleen egoera prekarioak lehentasuna dauka, besteak beste.

Errektore gisa sartu berri den Joxerramon Bengoetxearen taldeko Javier Varona Gerentea EHUko TEKAZEL eremuko sindikatuekin bilerak egiten ari da, pertsonaleko Gerenteorde Beatriz Urrutiarekin batera.

LABen TEKAZEL eremuko ordezkaritza atzo bildu zen talde berriaren arduradunekin. Aldez aurretik, arduradun biei, bileran jorratu genuen proposamena helarazi genien. Bertan, LABen ustez EHUko TEKAZEL langileontzat garrantzitsutzat jotzen ditugun gaiak barneratzen saiatu gara.

Aipatu idatzian, gai premiazkoen inguruan, LABek egin dituen proposamenak azaltzen dira:

Indarkeria Matxisten aurkako Nazioarteko Egunean mobilizazioak egingo ditu LABek Gasteizen eta Iruñean, EAEko eta Nafarroako lan ikuskaritzen aurrean.

LABek urteak daramatza, sindikalismo feministaren bidetik, indarkeria matxista estrukturala dela azpimarratzen eta lan munduan gertatzen diren erasoak salatzeko eta indarkeria mota guztiei aurre egiteko tresnak eraikitzen; urteak, “Lantokiak aske” aldarrikatzen: enpresaz enpresa protokolo eraginkorren alde borrokatzen eta instituzioak interpelatzen, dagokien ardura har dezaten lehen mailakoa izan beharko litzatekeen arazo politiko eta sozial honetan.

Lantokietako indarkeria matxista ezkutuan mantentzen den errealitatea da: lanik gabe gelditzeko mehatxua beti dago horren atzean, eta, horregatik, indarkeria ez da behar beste salatzen ezta aditzera ematen ere. Mehatxuak eta zigorrak askotarikoak dira: kaleratzeak, ordutegi aldaketak, kontziliaziorako neurriak ez baimentzea, lanpostuz inoiz ez aldatzea, lekualdaketak, edukiz hustu lana, emakumeen* lana gutxiestea… Indarkeria matxista dimentsio eta aurpegi ezberdinak dituen zigor-sistema oso bat da; egiturazkoa eta sistema heteropatriarkal kapitalistaren tresna da, emakumeak* menpean mantentzeko.